Friday, July 15, 2005
ائل ادبياتيندان :
اوچ قيللي كوسا
( بو يازي ايسته يي اولان لار طرفيندن شكيلله نيب و كيتاب كيمي ياييلا بيلير . ها بئله فيلمه و كارتونو فيلمه چئوريله بيله ر . اوشاقلارا تياتر هيبتينده يئنه اجرا اولونا بيلير . ائل ادبياتيني اوشاقلارا تانيتماق ايچون هر بير يولو سينامالييق . زهره وفايي zohre_az@yahoo.com zohre-az.blogspot.com
گونلرده بير گون بير شهرين اوزاق گوشه سينده بير اوچ قيللي كوسا ياشاييردي .اونون بير خانيمي – بير نئچه اوغلو وقيزي و بير نئچه آت ، قويون ، قوزو و ائششگي وارايدي . بيرده بالا بير زمي سي وارايدي و كوسا اورادا گوي – گويه رنتي اكيب بيچه ردي . كوسانين اوغلو بويوموشدو و اونون ائولنديرمك زاماني چاتميشدير . او ايسه كوسا بير آت اوغلونا وئرير و دئيير : اوغول ؟ بو آتاي آپار شهرين بازاريندا سات ، پولونو گئتير سني ائولنديريم و سنه بير ياخشي توي توتوم ! آمما شهرين بازاريندا آرادا دولانان حرامي لر دن هادير اولارسان ها ! يوخسا اونلار سني آلدادارلار !
اوغلان باش اوسته دئييب ،آتي كوتوروب و بازارا ساري يولا دوشه ر . بازاردا دولانان حرامي لر بو اوغلاني گوروب و اونو ياهالتماق ايچون پئشينه دوشوب و بير به بير سوروشارلار : آي اوغلان بو گئچي ني نئچه يه ساتيرسان ؟ اوغلان آجيقلانيب و دئيه ر : بو گئچي دئييل بو آت دير ! آمما ايكينجي – اوچونجو – دوردونجو ... حرامي سوروشاندان سونرا اوغلان اوز – اوزونه دئيه ر : بلكه آتام كاريخيب و آت يئرينه منه گئچي وئريب دير ساتام ! بو فيكيردن سونرا اوغلان آتي گئچي پولونا حرامي لره ساتيب و ائوه قاييدار .
كوسا حال ماجراني ائشيدندن سونرا اوغلونا دئيه ر : سني حرامي لر آلداديب لار ! من اوزوم صاباح بازارا گئديب و اونلارلا حسابلاشمالي يام ! صاباح ايسه كوسا بير ائششك گوتوروب و بئش دانا قيزيل ليره اشرفي ده اووجونا آليب يولا دوشه ر . حرامي لر« يئني بير آلداتمالي كس گليب » دئييب وكوساني دوره له يرلر: آ كوسا ! بو ائششگي نئچه يه ساتيرسان ؟ كوسا دئيه ر : مين تومنه ساتيرام ! حرامي لر دئيه رلر : نه خبردير ؟ مين تومنه ده ائششك اولار ؟ كوسا دئيه ر : آخي بو عادي ائششك دئييل ! حرامي لر سوروشار : بس نه ساياق ائششك دير ؟ كوسا دئيه ر : بو ائششك اوت – علف يئيه ر آمما قيزيل اشرفي سيچار ! حرامي لر اينانمازلار . كوسا ائششگه بير بيز ووروب و اووجوندا اولان اشرفي لرين بيريني چيخارديب حرامي لره گوسترر . يئنه بير بيز ووروب و ديگر اشرفي ني چيخاردار . طاماح كار حرامي لر اينانارلار و ائششگي مين تومنه كوسادان آلارلار ! كوسا دئيه ر : سيز قيرخ نفرسيز . منجه بو ائششگه قيرخ گونلوك اوت – علف وئرين و بير باغلي يئرده قويون . قيرخ گون سونرا گئدين وهر بيرينيز بيراشرفي گوتورون ! حرامي لر اينانيب و سئوينجك گئدرلر . قيرخ كون سونرا قاپونو آچارلار و گوررلر ائششگ اوت – علفي يئييب و دويونجا پئيين سيچيبدير !باشا دوشرلر كي كوسا بونلاري آلداديب دير . آجيقلانيب ، هر بيري بير قمه گوتوروب ، كوسانين ائوينه ساري يولا دوشرلر .
كوسا بو گونو گوزله ييردي . اونا گوره ده ايكي دانا تولكو آلميشدي . بيريني ائوده آغاجا باغلاييب او بيريسيني اوزايله برابر زمي يه آپارميشدي و ها بئله بير قويون باغيرساغينا بير آز خوروز قاني دولدورموشدو و اونو خانمينين بوغازينا دولاميشدي . ها بئله خانيما تاپيشيرميشدي كي شاما يئمك پيشيرسين آمما اونون دوزونو چوخ – چوخ توكسون ! حرامي لر هر نه دن خبرسيز هاي – كوي له كوسانين ائوينه گلرلر . و باغيرارلار : هاني او كوسا ؟ بيز اونو اولدورمه يه گلميشيز ! خانيم دئيه ر : كوسا زمي ده چاليشير ! سيزده اونو گورمك ايسته ييرسيز ، اورايا گئدين ! حرامي لر زمي يه گليب و كوسايا دئيرلر : آي كوسا ! او ائششگ ايله بيزي آلداديبسان ؟ كوسا دئيه ر : يوخ ! آلدادتماميشام . آمما ايه ر ايسته ييرسيز پولوزو گئري قايتاريم ! حرامي لر راضي اولارلار . كوسا دئيه ر : اوزاق يولدان گليبسيز ، بو گئجه ني قوناقيميز اولون ! حرامي لر مفته يئمك آدي ائشيديب قبول ائدرلر . كوسا تولكونون بويون باغين آچيب و دئيه ر : آ تولكو بالام ! بيزيم ائوه گئت و خانيما دئه گينه ن شام پيشيرسين قيرخ قوناغيم وار ! تولكو باش گوتوروب چوله ساري قاچار . گئجه ائوه قاييداندا حرامي لر تولكونو ائوده گوروب و چوخ تعجب ائدرلر . خانيم شامي گئتيريب يئمه يه باشلايارلار . كوسا خانيما آجيقلانيب و دئيه ر : بو يئمه ك نه دن بئله شور اولوب دور ؟ خانيم كوسانين تاپيشيرديغي كيمي دئيه ر : لاپ دا ياخشي دير ! سئوميرسن يئمه ! كوسا آجيقلانيب و آياغا قالخيب و پيچاغي گوتوروب خانيمين بوغازيندا اولان باغيرساغي كسه ر و قان آخار ! خانيم اوزونو اولوم جيليه وورار . حرامي لر قورخوب و دئيرلر : آ كوسا ! آدام بير يئمه ك دن اوترو خانيمي اولدوره ر ؟ بو نه ايش دير گوردون ؟ كوسا دئيه ر : اولدوره ن ، ديريلده بيلرده ! سونرا طاقجادان بير بالا قميش ني گوتوروب خانيمين بورنونا پوله يير و خانيم بير آسقيريب آياغا قالخار !
حرامي لر طاماحا دوشوب و تولكونو و هابئله قميشي آلماغا گوره كوسايا يالوارماغا باشلاييرلار . كوسا بير آز نم – نوم ائدندن سونرا تولكونو و قميشي باها بير پولا حرامي لره ساتير و ائششگ پولو دا ياددان چيخير . حرامي لر سئوينجك تولكونو و قميشي گوتوروب – يولا دوشرلر . ايلك گون تولكو و قميش باش حرامي يا يئتيشير . باش حرامي ائولرينه بير آز قالميش تولكونو بوراخيب و دئيه ر : گئت بيزيم خانيما دئه گينه ن من گليره م ! ياخشي بير يئمه ك پيشيرسين ! بير نئچه ساعات سونرا ائوه گئده ر گورر نه تولكو وار نه خانيم ! هاچاندان هاچانا خانيم قونشو ائويندن گلر . حرامي ني گورجك هاي – بودوروغا باشلايار ! حرامي ايسه آجيقلانيب و قمه ني گوتوروب خانمين باشيني كسر ! سونرا قميشي گئتيره ر ، پوله ها پوله ، خانيم ديريلمز ! بويوك حرامي باشا دوشر كي كوسا يئنه بونلاري آلداديب آمما اوتانديغيندان هئچ كيمسه يه بيلينديرمز و صاباح ايسه بير تولكو آليب و قميش ايله ايكينجي حرامي يه وئره ر . ايكينجي حرامي ده خانميني اولدورر و اوتانديغيندان اودا بير سوز دئمز ! بو ساياق هر قيرخ حرامي خانيم لاريني اولدوريب و بير سوز دئمزلر . قيرخ گوندن سونرا بير يئره ييغيشيب و حال ماجراني بيربيرينه آچارلار . بو دونه لاپ آجيقلي هر بيري بير اوزون خنجر گوتوروب كوسانين ائوينه ساري يولا دوشرلر .
كوسا بو گونو ده گوزله ييردي . اونا گوره ده اونجه گئديب مزارليق دا بير بوش مزار تاپميشدي . او مزارين اوستونه بير كوهنه و ده ليك – دئشيك لي داش قويموشدو . حرامي لرين گلمه يين ائشيتجك كوسا بير منقل اود و بير نئچه شيش گوتوروب و مزارا گيره ر . داشي مزار اوستونه قويار . حرامي لر هاي – بودوروق لا ائوه گيررلر . كوسا هاني ؟ سوروشارلار. كوسانين خانيمي كوسا تاپيشيرديغي كيمي اغلاماغا باشلايار و دئيه ر كي كوسا اولوب دور . اينانميرسيز مزارليغا گئدين و اوزونوز گورون ! حرامي لر حرص ايله مزارليغا گلرلر و گوررلر بعلي ! كوسا اولوبدور . بير – بيرينه دئيرلر : داها بيزيم اليميز كوسايا چاتماياجاق دير ! گلين هر بيريميز اوتوروب كوسانين مزارينه ايشه يك !!
حرامي لر هر بيري مزار اوسته ايشه مه يه اگله شدي كوسا آتتدان اونا بير داغ شيش باتيردي و هاموسونون آ لتي ياندي ! آياغا قالخيب دئديلر : آ حرامزادا كوسا ! بو دونيادا او قده ر حرام ائديب دير كي مزاريندان بئله اود پوهره لير ! آدامين آلتي يانير !
آنجاق حرامي لر طاماح كارليق دان هم خانيم لارين و هم وارلارين ايتيريب و هم يانا – يانا قاچديلار ! كوسا ايسه سئوينجك مزاردان چيخيب ، ائوينه گلدي . حرامي لردن آلديغي پول ايله اوغلونا توي ائديب ، يئتدي گون يئتدي گئچه چاليب – اوخودولار :
ماهني ماهني نين باشي ماهني بيلمه ين ناشي
ماهني بيلمه ك ياخشيدير توي – توزاغين يولداشي
كوسا دئيه ر داش داشي كرپيچ داشي داش داشي
جاهيل ايله بال يئمه عاقيل ايله داش داشي
كوسا دئيير قوش داشي گل اويناياق بئش داشي
چيركين ايله بال يئمه گوزه ل ايله داش داشي
چاخ داشي چاخماق داشي ياندي اوره ييم باشي
تانري بير ياغيش گوندر بيتيرسين داغي داشي
كوسا دئيير دوست آشي دوست چوره يي دوست آشي
دوشمانين گولـله سيندن يامان اولور دوست داشي
كوسا دئيه ر تاس باشي اوزاق دير چاراداق باشي
گلين چاليب اويناياق چاتلاسين دوشمان باشي!!
posted by 9:09 PM
حركت چي لر و شانتاژلار
زهره وفايي
عصير بويو بير پارا كس لر بير چوخلو خالق لاري استعمار ائتمك مقصدينده اولاراق هر بير فندي دفعه لرجه سيناميش لار . آنجاق بو فند لر استعمارچي كس لرين مقصدلريله اويقون اولموش ، مالي استعمار اوزوندن و يا فيكير و دوشونجه استعماري ايچون اولدوغو حال دا ، فندلر دئيشلميش دير . هر بير استعمارين يولو اونجه دوشونجه سيزليك ياراتماق لا باشلايير و بو يول دا بير طرف دن دوشونجه سيزليك دسته ك لنديي حال دا ديگر طرف دن سهو دوشونجه لر تقويت اولونور . سهو دوشونجه لري يايماق هربير مقصدده گئديرسه نهايت عموم خالقا چوخ ضرر و زيان لاري اولور و ان چوخ ضرر اوندا يارانير كي همين سهو دوشونجه لر ( شانتاژلار ) خالقين اوز واسطه سي له دسته ك له نيب و يايلير .
ميللي حركت بير عموم حركت اولاراق ان ايلك آتديم لاريندان بو قرار سهو دوشونجه لرله آماجلانميشدير . بو آماجلانماق و گاه هده لنمك حركت ضعيف لييندن يوخ ، ال ده اولان يايين ابزارلارين ضعيف لييندن دير . بلكه اونا گوره ده حركت له ضد اولان لار اونجه ده حركته عايد اولان يايين ابزارلاريني بير به بير مئيدان دان چيخارتماغا چاليشميش لار . بو گون ميللي حركته منصوب اولان يايين ابزاري ( راديو – تلويزيون – ژورنال – ده رگي لر – جمعيت – ارگان .... ) دئمه ك يوخ حسابلانير و تكجه آياق دا دايانان بئله يايين ابزارلاري باشارا بيليرلر تكجه چوخ آز سايي دا حركت چي لري گونده ليك موضوع لاردان خبردار ائتسين لر . بئله بير دوروم دا نورمال اولاراق حركت ده شانتاژلار عيني گرچك كيمي سورعت له آياق توتوب و يايلير .
ميللي حركت سمبولو اولان قالا توپلانتي سي هرنه دن اونجه حركته ضد اولان لارين دققتيني چكميش دير . بو توپلانتي ني محو ائتمه ك مقصدينده اولان لار هرنه دن فايدالاناراق ، يايين ابزارلارين بوشلوغون اوستون توتوب و شانتاژلاردان ان آرتيق بهره ني آپارميش لار . بو گرچه يه هر بير اولكه ده ياشايان حركت چي ياخين دان شاهيددير . خصوص قارشي لاماق مقصدينده فايدالانان نيرو لار ايچينده بو شانتاژلار عيني بير حقيقت كيمي جلوه لنديريلميش دير . بير ائيله كي اونلارين هربيريسي « قالادا توپلانيب توركيه بايراغي آچان لار » - و يا « قالايا توپلانيب ايراني پارچالايانلار » -« قالايا گئديب ضد دين دانيشان لار » - «قالايا گئديب عراق ايچيب كئفله نن لر » - «قالايا گئديب قيز – اوغلان اويونو چيخاردان لار » - «قالادا ييغيشيب آذربايجان بايراغي يارادان لار » - « قالايا گئديب و ضد نظام و برانداز كس لر و تشكيلات لار دستك له ين لر » - « قالايا گئديب آذربايجاني يئني دن كمونيست لره وئره ن لر » - « قالايا گئديب آمريكايا بعلي دئيه نلر » - «قالايا گئديب آرواد – كيشي قاريشيب اوينايانلار» - « قالايا گئديب پان توركيست چي لر » - « قالايا گئديب ضد اسلام قوه لري يارادان لار » و...... بوساياق فيكير داشيان كس لر تصورلرينده ياراديرلار !
هربير شانتاژا بير اينانان اولارسا تصور ائتمه ك اولور كي بو شانتاژلار عموم ايچينده بئله اوزاغا گئتسين كي شانتاژ يارادان اوزوده بونا اينانسين ! نه دن كي بو شانتاژ لارين مين دن بيري دوز اولسا دا بير تاكتيك توتماغا يئر و باهانا ياراديب و كفايت ائده ر . . ضد آمريكا – ضد روس – ضد سكولاريسيم – ضد دموكراسي – ضد تورك – ضد........هرنه بئله فيكير صاحيبي بو شانتاژلاردان بيرينه ماليك اولارسا قالايا توپلانان كس لري هده لمه يه ياخشي جا باهاناسي اولا بيلير . گئچميش سنه لرده حاكميت ساريسيندان بر پا اولان بير پارا پروگرام لار ، سئرگي دن – موسيقي كنسرت لريندن و سايره ، باشارا بيلمه دي قالا توپلانتي سيني « دوشونجه » مقصديندن « اييلنجه » مقصدينه ساري يونلتسين . آنجاق شانتاژ لار قورتولان دئييل و هر ايل بيريني سيناماق اولور .
ميللي حركت دن ميللي مدافعه يه اينان كس لر ، گره ك كي قالا توپلانتي سينين گرچه يي نه دير و اورايا توپلانان لار نه لر دئييب و نه لر ايسته ييرلر ، آيدين جا عموم خالقا دوشوندورسون . پرزيدنت سئچگي لرينده ياييلان 28 ماده لي ايستك لر عنواني بو باره ده يارديمچي اولا بيلير . دئمه ك قالا توپلانتي سيندان چوخ اونجه لردن ، قالايا گئده لرين آماجي هر بير كيمسه يه آيدين لانا بيلير . بو آماج لار نهايت درجه ده آيدين لاشاندان سونرا نه تك « پولچوك » آختاران ضد قوه لر بلكه « پولچوك » آختاران دوست قوه لرده داها قالايا توپلانان لاردان اوز ايسته ك و خئيرلرينه ساري فايدالانا بيلمزلر و گرچه يه بويون اولوب و اون لا يول بير اولماغا دوزگون يولو سينايارلار .
آنجاق بو شانتاژ لار بير زهير كيمي حركت و حركت چي لر و ديگر خالق آراسيندا ياييلاندان سونرا اونون نه قده ر هلاكت لي اولماغيني آنماق اولور . حركتي يئني باشا دوشه ن بير پارا گنج لر همين يايين سيزليق اوزوندن بلكه بو شانتاژلارين بيريني اوزونه مقصد آييريب آمما قالايا گئدندن سونرا اورادا نه توركيه – نه آمريكا – نه آيريليق و نه ضد نشانه لري گورمه ديي حال دا بو دونه داها آوارا قاييديب و « دوغرودان ايسته ك نه دير ؟ » سورونو او قاپويا بو قاپويا آپارير . بو شانتاژلاردان قورتولماق ايچون ان اول ميللي حركت مدافعه سي عموم ايسته ك لرين هر بير قوه يه و هر بير شخصه ، فرق قويمادان و ان دوغروسو اوز ديل لريله ، بيلديرمه يي لازم لي گورونور .
– تبريز
Zohre-az.blogspot.com
Zohre_az@yahoo.com
posted by 9:01 PM
قونشو قمرتاج خانيم
زهره وفايي
سنه لر اونجه آناسي قمرتاج خانيم اولان قونشو قيزي ، نيم تاج خانيم لا، بير توي دا راست لاشديق . اوشاقليق دونياسيني يئني دن تاپميش كيمي هر ايكيميز سئوينج دن نه ائتمه يي بيلميرديك . گئچميش خاطره لري تر – تله سيك سايماغا باشلاديق . آنجاق زامان ، بيزيم خاطره لره سئغمادي . ( بيزه گل ! بير ايله شيب دويون جا دئييب – دانيشاق .) نيم تاج خانيم دئدي . و سونرا عنوانيني منه وئردي . اورايا گئتمه يي قرار وئرديم .
بئش يتيم آناسي اولان رحمتليك قمرتاج خانيم ، حيات يولداشيني فرقه محاربه سينده ايتيرميش دير . نصرت بيگ آدليم فرقه چي 21 آذر فاجعه سيندن سونرا تبريزين سويوق قيشيندا ، دار كوچه لرين بيرينده تانينماز بير نامرد الي له گولله لنيب و اولموشدو . قمرتاج خانيم ايسه بئش ائولادلا حيات چئتين ليك لريله تك باشينا قالميشدي . ياديما گله ن گونلرده من قمرتاج خانيمي محله خانيم لارينا ژاكت – اته ك – بلوز و... باشقا گئييم لر توخوياركن گورموشدوم . دئمه ك بو قرار ائو خرج – مخارجيني چيخارديرميش . آنجاق اونون ائوينه گئتمه ك و سوز آپارماق منيم ان گوزه ل ساعات لاريم اولوردو .
ائو ، آستانا دان توت تا تنبي اوطاغينين يوخاري باشينا كيمي سانكي بير ال ايشي موزه يي كيمي گورونوردو . قمرتاج خانمين الي له تيكيلميش پرده لر – طاقچا پوش لار – متككه اوزلري – بالش اوزلري – چيراغ اورتوك لري – جعبه اوست لري – نه بيليم ساماور يئري – جانماز – تيمم كيسه سي – دم پخت – يخدن اورتويو – رخت آويز اوستلويو .... و هر نه گوزه ل بير حال دا تيكيليب و گوز سئراسينا دوزولموش دور . اللرينده دايما ايكي ميل چابالاركن بيلميره م قمرتاج خانيم بونلاري تيكمه يه و دوغروسو ياراتماغا نه زامان باشارميش دير ؟ توپراق ليق حيه طي بير ائيله سولاييب و مرمري له سوپورردي سانكي حيه ط توپراق دان يوخ مرمردن توكولموش دير . هرنه قمرتاج خانيم ائوينده گول تك پاريلداييب و گول تك عطيرله نيردي !
گئچميش گونلرده نيم تاج خانيم ائوينه گئتديم . دوغروسو خاطره لر اوزوندن اونون ائويني عيني آناسي كيمي گوللو – عطيرلي و قادين الي له يارانميش تصور ائديريم . آمما تصورلريم سهو وارميش ! مخمل موكت لر – فرحي موبيل لر – ريزلي قالي لار – بوفت لر – اوپن مطبخ – سايي سيز لامپا شارلاري – مككه سوغه تي ميز اورتوك لري – سفارش اولان پرده لر – كركره لر ..... بو ائوين هر نه يي بازاردان آلينيب ائوه تاخيلميش دير ! .. اوره ييم سيغيلدي .. سانكي بو ائوين قاديني يوخموش !
دوغرودان زامان بيزلري نه ريه گئتيريب – يئتيرميش دير ؟ دوغرودان بيزيم قادين لارا نه گلميش دير ؟ اونلاردا اولان حيات سئوگي سي – ائو و عائله سئوگي سي ني كيم لر چالميش دير ؟ هر نه يي پول ايله آلماق و اوزه ل باشاري لاري هئچ ده قويماغي كيم بيزلره قئييدي ؟ بيزيم ذوق لي و صنعت كار قادين لاريميز ين الوان بوياقلي ساپ لارني كيم لر اللريندن آليب و اونلارين يئرينه الوان بوياقلي داوا – درمان لاري وئرميش دير ؟ دوغرودان هئچ بيليرسينيز قادين لاريميز آلتي بيرابر اركك لردن آرتيق حكيمه گئديب و درمان يئيرلر ؟
posted by 9:01 PM
ميللي حركت دن ميللي مدافعه
زهره وفائی
يوزلر شخص و مركزلر واسطه سي له زوم آلتيندا قالان ميللي حركت بير ايناملي حال دا اوز داوامينا چاليشير و جان آتير . ميليون لار حركت چي دن عبارت اولان بو حركت نورمال اولاراق هر آن بير چيرپينتي و بير مانع له قارشي لاشير .آنجاق مانع لري بير به بير باشدان آشماق و يئني بير يول دا يئني بير مانع لره راست لاشماق حركت چي لري يورمايير و عكسينه يئني قوه لري هر بير يول دا بو يولچولارلا اشتراك وئره رك ، حركت چي لرين سايي گونو – گوندن آرتماق دادير . آكتيو حركت چي لرين سايي بو يول دا آرتيم گوسترديك جه ، ايه ر كي بير تهرله اوميد وئريجي دير ، ديگر تهر ده باخيرسان كي ميللي حركت ده بير پارا اوزگون لوك لر ياراتماقدادير . پولتيكال چرچيوه ده ( سايي ) معنا وئرمه يه رك بو ساحه ده ان اونملي اولان ( چيخار ) دير . اونا گوره ده آكتيولرين آرتماسي بلكه ميللي حركت ده پروبلم لر ياراتماغا آرتيق يونه لير تا قول اولماغا . بو معنا دئيشيك ليك لري دونيا پولتيك عيارلاماسي له ميللي حركت آراسيندا ، همين حركتين اوزه ل اولماغيندان آسيلي دير .
ايللر بير پارا ( ترس ) كس لر ساريسيندان سورونان ( هاني بس سيزين تئورونوز ؟) و يا (هاني بس سيزين باشدا اولان آكتيولريز ؟ ) سورولار ، بو گون باشقا بير نوع دا مئيدانا گلير و هئچ دخلي اولمايان و ياهالتجي حالدا آرايا آتيلير . بلكه خود ميللي حركت بو سورولارا جاواب اولور آمما ترس دئديين كس لر آرتيق حركتي ضعيف لتمه ك آماجيندان ، سوزو آلماييب و يئني دن تكرار و تكرار ائتمه يه چاليشيرلار . حالبوكي اوزه ل اولان بير حركت ده ، تئوري كاغيذدا يازيليب مئيدانا گله ن عمل لر يوخ ، عكس اولاراق اونجه مئيدانا گليب و عموم ساريسيندان تصديق اولاندان سونرا تئوريه چئوريله ن سوزدور . و عيني حالدا آكتيو و باشچي اولان كس لر اوز ادعالاريله يوخ بلكه عموم راي و باخيميندان بللي اولونور و بو بللي ليك سنه لر سورور و سايي سيز سئناق لار آشيرمادان سونرا اولور .
دوغروسو آذربايجان خالقي گئچميش ده باشدان آشيرميش سايي سيز بلالري گوز اونونده توتاراق ، هرنه دن اونجه تاريخ عيارلاماسيني حركت ده بير آگزيوم ( محور ) كيمي توتور . عموم ايسته ييندن خبرسيز و عموم اينام لاريندان اوزاق اولان كس لر ساريسيندان يازيلان تئوري لر ، داها بوگون خالق ايشينه گلمير . سنه لرجه استول داليندا و دينج اوطاق دا يازيلان يوللار بو گون ده يرسيز اولماغي خالقا آيدين دير .هر گون و هر ساعات سايي سيز چئتينليك لرده و مانع لرده خالق ايله برابر اولان آكتيو بو گون خالق عموم تصديقيني قازانميش دير . بو برابرليك مطلق ( حضور ) باخيميندان يوخ بلكه ( اشتراك ) باخيميندان دير .
پولتيك حربه لريندن بيريسي سورو مئيدانا بوراخماق دير . اونون عموم سوزلويو (charged question)آدلاناركن ، بو حربه ده بير پارا ياهالتجي سورولاري مئيدانا گئتيرمه ك له ، بير طرف دن حركت چي لرده شبهه ياراتماق مقصدي گئديرسه ، ديگر طرف دن حركتي اوزمه يه چاليشماق گورونور . مثال ايچون ( هاني بس سيزده تشكيلات لار ؟ ) سوروسو ، ايسته ر – ايسته مز بير پارا كس لرده ( دوغرودور ! بير تشكيلات ماليكي اولمالييق ! ) ايناميني يارادير . حال بو كي ميللي حركت بير اوزه ل حركت اولاراق بو گون اوندا تشكيلات معنا وئرمه يير . نه دن كي :
1 – ميللي حركت اوزو بير تشكيلات دير و بير تشكيلات ايچينده يئني بير تشكيلات قورماق ممكن دئييل .
2 – دئيله ن تشكيلات ( قول ) و ( بوتاق ) معناسيندا اولماديغينا گوره ، يقين پارچالاماق مقصدينده دير .
3 – تشكيلات قورماق ( نفر ) تاپماق دان آسيلي دير و بو ايش هر نه دن اونجه ( باند بازليق ) سئراسينا گئده جك . بير نفرليك ( طيف ) لر و بير نفر ليك ( پارتيالار ) همين سهو دن يارانير !
4 – تشكيلات ايچينده هر نه دن اونجه ( مرام نامه ) و ( اساس نامه ) اولمالي دير . و يئني بير مرام و اساس ياراتماق يا ميللي حركت دن پارچالار آييرماق لا اولاجاق و يا قارشي اساس لارا سويكنمه ك دن ياراناجاق دير و هر ايكي سي حركته قارشي ساييلير .
5 – تشكيلات اولدوغو حال دا ، ميللي حركت دن بالا مقياس دا اولدوغونا گوره ، بير انگليس مثلي اوزوندن (( اون سيچان بير تووشان دان توتماغا و يئمه يه داها ياخشي دير ! )) يقين اولاراق ( آل – وئره ) داها دوغرو ال وئريش لي دير و بو حركته ان آغير ضربه حسابلانير .
6 – تشكيلات لار يارانديغي حال دا كيم لر ادعادا وارديلار ، ( زوم ) ائده ن مركزلره داها راحات و داها آيدين يوللاري آچيب و آكتيولري مئيدان دان چيخارتماغا ايش لري داها سهل ائدير .
7 – تشكيلات لار يارانديقجا ، يالانچي ياناشمالار آرتيب و نهايتا ايش بيرليك لر ، قارشي ليغا چئوريله بيلير .
8 – تشكيلات لار سئچيلميش و اوزه ل كس لردن قورلدوغو حال دا ، عموم خالق يئنه ده حركت دن ايراغا سورولمه ك ده اولاجاق دير .
9 – عموم فيكريني و آكتيولر فيكيريني تشكيلات قورماغا ياهالداركن ، ميللي حركت اساس لاري ياددان چيخيب و بير دوغرو يول دان يوزلر سهو يول آيريلاجاق دير .
10 – قورولان تشكيلات لار سهو اساس اوزوندن بير به بير داغيلديق جا يئني بير سورو و يئني بير سوز ( گوردونوز ؟ سيز ايش بيرليك ده باشارا بيلمه دينيز ! ) مئيدانا آتيليب و حركت چي لري مايوس ائتمه يه چاليشمالار گورونه جك دير .
بو فاكت لارا باخين جا ، بو گونكو ميللي حركت دن بير ميللي مدافعه يارانماسي لازملي گورونور .ميللي حركت باشدا اولان دموكراسيه ايناناراق هرنه فيكيره يول وئرير سوز يوخ ، آمما بو يول وئرمه آنارشيسم له فرقلي اولماغي بيلينمه لي دير . ائيله سه ميللي مدافعه اونجه ميللي حركتي اوزه ن ، هر كيمسه يه و يا هر مركزه بير حددي بللي ائتمه لي دير و بو حددي آشان ، آشيري بير كس اولاراق ، تابي كي دموكراسي له باغلانان حركت ده ، يئرسز اولمالي دير . حركتي پارچالايان – حركت ده ياراشيق سيز ( بدعت ) لر قويان – حركتي تنيك جلوه لنديره ن – حركت دن اوز خئيرينه و آد قازانماغينا فايدالانان – حركت چي لري بير ماتريال گوزوندن گوره ن و اونلاردان بو قرار فايدالانان – حركت چي لر ساريسيندان غريبه ايسته ك لري عنوان ائده ن ...... و نهايت حركتي اوز دوزگون و ساغلام يولوندان چاشيران هر بير فيكير و هر بير شخص و ..... ميللي مدافعه ني اوز برابرينده گوره رك ، بونا يقين اولسون كي ميللي حركت سنه لر آجي سيني چكديي زورباليق دان قاچاراق هر نه زورباليغا اوره ك دن يوخ دئيير .
ائيله سه ميللي مدافعه ، ميللي حركته دايانان هر بير ترس سوزو و هر بير ترس يولو آيدين لاداراق ، حركت چي لري بير قراردا يولون داوامينا چاغيرمالي دير . ميللي مدافعه هر بير آرايا آتيلان سورونو و تكليفي دقيق جه آناليز ائديب و آراشديريب و دوغروسو نه دير ، ميللي حركته بيلينديرمه لي دير . ميللي مدافعه نين سيلاحي دوشونجه و هر طرف لي بيلگي اولاراق ، دئمه ك ميللي حركتين پولتيك قولونون ايلك بيناسي اولا بيلير . نه دن كي داها بوگون ميللي حركت بير چاي – بير چشمه يوخ ، بير چيرپينان دنيز دير . و بو دنيز ، دنيز لر ساياغي زير – زيبل لري قيراغا آتاركن ، درر – گوهرلري باغرينا باسير . بو دنيره قوشولماق ايسته ين لر دنيزين هر بير قطره سينه اينانمالي و بير قرار اولمالي ديلار .
posted by 9:01 PM
وارليغيميز ، اوروميه.........
زهره وفايي
نه تك آذربايجان بئله قافقاز اولكه لرينه اوزوگ قاشي اولان اوروميه ، نه سعادت كي بيزيم وارليغيميز دير ! عدن جنتي ساييلان ، اودلار قايناغي ، دنيزلر ياتاغي ، آلتون تورپاغي ، مرد ايگيت لرله بيناسي قويولان اروميه ، ايه ر بو گون طاماح كار قودوز لارين آغزيني سولانديرير ، همين بو اوزه لليك لر اوزوندن دير . بئله وارليغي بسله مك ، اونا لايق اولان قده ر ديرله مك تابي كي اونون اصيل ماليك لري آاذربايجانلي لارين بورجودور . امپرياليستي اويون لارا دايانان اورمو ، بو گون چئشيدلي يول لارلا هده له نير و ضعيف لتمه سينه چوخ واسطه لر سينانير . آمما قارشي دا خور باخان دوشمان لارين حربه – زوربا لارينا باخماياراق ، اورمو آذربايجانين گوز ببه يي كيمي دايانير – ساخلانيلير و ساخلانيلاجاق دير ! بو وارليغيميزي مختصرجه تانيماق ايچون بير نئچه معلومات :
غربي آذربايجان آدلانان اورمو ولايتي 660/43 كيلومتير مربع گئنيش ليي و ايران اولكه سيندن 25/2% يئر آلير . اورمو مين لر سنه اونجه ده ( چي چس ) و يا ( تي تس ) آدلانان دنيزجيك يئرلري و سنورتيك دورونده آغير وولكان لار اوزوندن ، نهنگ داغلار و چوخلو قورولوق لار اوندا يارنميش دير . خزر دنيزيندن بير پارچا اولان اورمو گولو بو گون سهند – زاگرس – ساوالان – آرارات و قافقاز كيمي داغلارين آناسي ساييلير . سايي سيز چشمه لر – چاي لار – چمن ليك لر بو اولكه ده يارانميش دير . بو گون 2496660 سايي دا نفوسا ماليك اولان بو ايالتين آدليم شهرلري عبارت اولور : سولد.ز ( نقده ) – سويوق بولاق ( مهاباد ) – اشنويه – سردشت – پيرانشهر – بوكان – قوشاچاي ( مياندوآب ) – تيكاب – صايين قالا ( شاهين دژ ) – خوي – سالماس – چالدران و ماكي . اورمو گولو 4810 كيلو متير مربع گئنيش ليك له 130-140 كيلومتير بويو و 15 - 40 كيلومتير اني و 5 – 6 متير ده رين ليي واردير . اونون آدالارينين گئنيش ليي اوست – اوسته 334 كيلومتير مربع دير . بو گولون سويو اوندا اولان دوز باخيميندان بحرالميت دن سونرا دايانير و اوندا ياشايان تكجه حيات ( آرتميا ) دير . اورمو گولوندن سونرا بو ايالت ده بيرده ( مر ميشو ) دنيزجيي واردير . بو دنيزجيك 5 هكتار گئنيش ليي و قيزيل آلا باليق لارين ياشام يئري دير . مرميشو اورمودان 45 كيلومتير باتي سمتينه يئرله شير . اورمونون قميش ليك لري 5075 كيلو متير مربع اولاراق 160 سايي دا چئشيدلي قوش لارين يوواسي سانيلير . آدليم و تانينميش قميش ليك لردن بير نئچه سي : شيطان آباد – ياديگارلي – جويوت آياد – باب علي – كانلي – قارا گول – يويول آباد – قارا قوش – قارا بولاق – ياريم قيه – ساري سو – آغ زيارت – حسنلو – داش ترگه – قپي قازان – بيرگه – آغ گول – عشق آباد و شور گول .
اورمودا آخان چاي لارين بير نئچه سي : جيغاتي ( زرينه رود ) – چيمن رود ( سيمينه رود ) – قوشا چايي – سويوق بولاق چايي – باراندوز چايي – زولا چايي – آراز چايي – زاب و قيدار چاي لاري . ها بئله گودار چايي – نازلي چاي – روضه چاي – شهر چايي – خرخرا چايي – قطور چايي – زنگيمار – بالا زاب - ...چاي لاري . بو چاي لارين آخيميندان گوزه ل – گوزه ل شلاله لر يارانميش دير . اونلاردان بير نئچه سي : شلمه ش شلاله سي – سولو شلاله ( سولوك ) – سوله توكه ل شلاله سي – قالاجيق شلاله سي . آنجاق ايستي و مانريال سولاردان دا بو اولكه نصيب سيز قالماميش دير . اونلاردان بير نئچه سي : زندان سويو – كيراو سويو – يئتدي گوز ( يئتميش گوز ) – باش كند سويو – ايستي سو ( قوشچو سويو ) –
بو چاي لار – داغ لار كوكسونده چوخلو كوهول لرده يارانميش دير . اونلارين بير نئچه سي : فرهاد كوهولو – تاخت قالا – غار داغي – كهريز – دانيال – زندان كوهولو – بابا حسن – غيب آباد – كرفتو – و ان اونملي سي اولان سهولان كوهولو دور كي گوزه ليك ده دوغروسو ميثال سيز بير كوهول دور . اورمونون سايي سيز هاريتاژ ( قورولان ) يئرلري واردير و بو يئرلرده اولان بيتگي لر و جنه ورلرين دوغرو سايي سي بو گونه دك هئچ كيمسه يه بللي اولماييب دير . بو قورولان يئرلرين بير نئچه سي : اورمو گولونون چئوره سي – ميراكل – آغ كند – كاكي – اورتاق اورمو چئوره سي – و هابئله : اورمونون بند و توت لوق لار يئري – مرميشو گولو – قاسملو دره سي ( شهدا دره سي ) – خوش آك دوزلويو ( اسكي و قيش ايدمان لار يئري ) – نازلو يئرلري – كاظم داشي – باري ليمان جيي – رشكه ن و گولمان خانا ليمان لاري – اوزوم لوك لر – فيره رق ياشيل ليغي – زلزله چشمه سي – په سه يي ( خوي دا ) – ثزيا گوزلو ( ماكي دا ) – سويوق بولاق سددي – سهولان كوهولو و سايره .
بونلاردان علاوه اورمو و دوغروسو بو گون غربي آذربايجان آدلانان ايالت بير قديم و چوخ اسكي تاريخه ماليك اولاراق اوندا اولان تاريخي اثرلر ده سايا گلمز دير . تاسف له بئله ده يرلي اثرلر بير گون سايمامازليق دان بوراخلميشدي ايه ر ، بوگون ديگر مدعي لره ادعا آغاجي اولاراق هر گون بير بينا و هر گون بير اثره بير يئني صاحاب تاپيلير ! بير ائيله كي اورمولولار ( كاش او بوراخيلان گونلر اولايدي ! ) دئيرلر و بو يولدان يئتيمه ميش خانليق ادعاسي ائده ن لره هويوخ قاليرلار ! هر حال دا تاريخ اوز آناسيني ياخشي تانير ، بير نئچه بينا و اثرلرين آديني اوخوياق : اورمونون ميناره جامعي ( اوشارلار دوروندن قالان ) – اورمونون مركز جامعي ( اسكي بازاردا اولان جامع – اونجه آتشكده وارميش ) – امام زادا بركشلي بيناسي – مطلب خان جامعي ( خوي – ايلخاني لر دوروندن ) – اوچ گونبذلي بينا ( اورمو دا 6 نجي عصيردن قالان ) – حسنلو ديكي ( 6000 ايل ميلاددان اونجه دن قالان اثرلر ) – هفته وان كنيسه سي ( آسوري لره عايد ) – مفانجوق ديكي – قارني ياريق كوهولو – امام زادا بهلول – پير احمد كند مزارليغي – دامبار شهرينين اثرلري – آراز ايلك سددي – ده مير تپه يايلاغي – زنگمار چايي – زرزر كنيسه سي – ماكي بلديه بيناسي – قيرميزليخ دره سي – توملوس مزارليغي – شيخ معروف چشمه سي – قالات گاه قالاسي – فخري گاه قالاسي – ساري قولو خان قالاسي – لجه حامامي – ميرزا رسول جامامي – شاعرلر مزاري – بوداق سولطان مقبره سي – اندر قاش شهر بيناسي – اكه تاغي – باروق حامامي – ستارخان كورپوسو – فخري گاه كوهولو ( فراتيس دوروندن قالان ) – قارا كنيسه – باغچاجيق بيناسي ( ماكي – قجرلردن قالان ) – كلاه فرنگي بيناسي ( ماكي – قجرلردن قالان ) – تخت سليمان ( تيكاب – دوردونجو ايران آدينا يونسكو دا ثبت اولان اثر – اسلام دان اونجه ) – زندان بيناسي ( تيكاب ) – سيد صدرالدين مقبره سي ( چالدران – شاه اسماعيل دوروندن ) – شمس تبريز ميناره سي ( خوي – صفوي لر ) – خان تختي داش قازمالاري ( سلماس – اسلام دان اونجه ) – ننه مريم كنيسه سي ( اونجه آتشكده وارميش ) – بسطام قالاسي ( قارا ضياالدين – 7 نجي عصير ) – اسماعيا آغا قالاسي – كاظم خان داشي ( 350 متير اوجاليغيندا اولان داش قالا ) – بردوك قالاسي – كورچين قالاسي – دم دم قالاسي – راووز قالاسي ( ماكي – 3000 ايل ميلاددان اونجه ) – اورمو بازاري – حامام لاري و جامع لري – خوي بازاري ( شاه طهماسب دوروندن ) – داش دروازا ( خوي ) – خاتون كورپوسو ( 1170 هجري قمري )- بئش گوز كورپوسو ( ماكي 10 نجي عصير ) – قوطور كورپوسو – سويوق بولاق جامعي – سردار جامعي – اورمو بلديه بيناسي ( 1310 دا آلمانلي لار بينا ائتميش ) .
بو معلومات لار آذربايجانين مين گوشه سيندن بير گوشه سي اولاراق يقين كي آز – چوخو واردير . اونا گوره ده حورمتلي چاليشان دوستلاردان خواهش اولونور قالان حيصه سيني يازيب و يايسينلار . آذربايجاني دوغرو تانيتماق و دوغرو تانيماق هر بير آذربايجانلي نين دانيلماز بورجودور !
posted by 9:00 PM
خالق باشاريسينا اينانمالييق !
زهره وفايي
ايران تورك لرينده اوز وئره ن معاصر آيدين ليق ، دئمه ك عموم ضياليغي ، نه دن لريني آراشديرماق ، بلكه بير پارا+ پاي; آييران لارا درس اولا بيلير . بو آراشديرمالاردا بير نه يي ايضاح ائتمه ك ايچون اونجه بير ضد اولان نه يي آچماق لازم دير . بلكه بو قونويا ان ياخين ضد ايضاج محمد امين رسول زاده و شيخ محمد خياباني و سيد جعفر پيشه وري عصرينده عموم خالقين دوشونجه سي آزادليق دان – گره ك لي حاق لاريندان – بو آزادليغا و گره كلي حاق لارا چاتماق يوللاري و ديگر اساس مفكوره لردن عبارت اولا بيلير . بو سنه لرين تاريخينه مراجعت ائدنده آيدين لار و ديگر طرف ده كوتله آراسيندا اولان چوخ آغير فاصله گورونور . بير ميليون عادي خالق برابرينده اون – ايگرمي ضيالي نهايت باشارديق لاري چئوره لرينده اولان كس لرخ بيرپارا فيكيرلري چاتديرماق اولور . اونلارين سا نه قده ر اينانماق لاري و نه قده ر اينام سيز اولماق لاري بو نهضت لرين سونوندا تاسف له اوزه چيخير . هر حال دا او زامان دا اولان واسطه لراوزوندن بلكه بو ضيالي لاري هئچ ده قئناماق اولمايير . ان چوخ سايي دا ده رگي تبريز و باكي دا ياييلان حال دا ، اونلارين تيراژي مين دن يوخاري اولماييردي و نورمال اولاراق بو آزليق واسط لر له ، بير حال دا كي زامان سورعت له ايره لي گئدير و اولكه لرده دئيشيك ليك لر يارانير ، بير ائيله كسرلي ايش گورمه ك اولمايير . نهنگ روس – انگليس و آمريكا امپراطورلوق لاري قارشيسيندا دوغروسو آذربايجان دا اوز وئره ن او ، تئنيك انقلاب لار دئمه ك يئنه ده چوخ باشاريلي اولموش لار . ان آزي ( بو خالق زاماني گلرسه باشارا بيلير نه ائيله سين ) دوشونجه سيني قارشي دايانان لارا آنديرميش دير .باخماياراق كي همين ضديت ده اولان قوه لر بو باشاريلي خالقا ضييق لري قات – قات آرتيرميش لار ، آذربايجانلي لار تكرار يئني يوللاري سئناماق دان يورولماميش لار .
هر بير اون ايل ده بير دئيشيك ليك ليي باشدان آشيران آذربايجانلي لار ، نهايت بو عصره چاتميش لار و بو گونكو دوروم لاريله چوخلاريني شاسيرميش لار . تحصيل ساحه سيندن يئرلي سيلينه ن آنا ديل لري دئمه ك ان آغير ظولوم حسابلانير . و داها آغير ، ديگر ديلي مجبوريت له اوخوماق – يازماق و دانيشماق بير قات داها ظولوم سانيلير . آنجاق تكجه انا ديلي مبحثي اولسايدي بلكه بو خالق اونلا دا بير قرار ياناشيردي . آمما همين مجبوريت له اوخودوغو ديل ده اوزونه عايد هئچ نه گورمه يير . ايران تورك لري مكتب لرده اوخونان كيتاب لاردا نه قده ر يئرلري واردير ؟ آنجاق تكجه بو يئرسيزليك مبحثي اولسايدي .... همين كيتاب لاردا يازيلان بير پارا يالان لار – يامان لار – تهمت لر و اويدورمالارا نه آد قويماق اولور ؟
يوز ايله ياخين ياساق دان سونرا ، دئمه ك بير – ايكي نسيل دئيشيله ن حال دا ، بلكه ضد قوه لر بئله توقعي ائديرديلر يئني يئتمه نسيل داها توركجولوك دن – ديل دن – تاريخ دن – كولتوردن – مدنيت دن و هر نه ييندن اوساناجاقميش ويئني قوندارما سوزلره بويون اولاجاقميش . آمما بو گون او توقعي لرين عكسي اوزه چيخير .
بو گون داها بئش – اون ضيالي لار ايسته ييندن يوخ بلكه ميليون لار آذربايجانلي ايسته يي ، اوز وارليق لارينا ماليك اولماق عنواني له ديله گلير ! بو گون آيدين ليق داها اونورست ده و خارج ده تحصيل آلان كس لره حصر اولمور . بو گون ان ساوادسيز ساييلان امه جي بئله ، حاق لاري نه دير ، دوشونور و آنير . آنجاق دوروم يئله كوتله ايچينه يئيريندن سونرا ، بير پارا آدلاريني سياسي تحليل كار قوياراق ، بو دوشونجه ني بير پارا كس لره و يا پروسه لره نسبت وئره رك ، بو خالق حاققيندا ديگر بير بويوك ظولمو روا گورورلر . مثال ايچون دونه – دونه ( بو آچيق مئيدان اصلاحات و خاتمي دوروندن بيزه يئته ن مئيدان دير ) دئييب و دايانيرلار . دئيه ن آي حورمتلي تحليل كار ! بو سگگيز ايل اصلاحات دورونده ايران تورك لري ياشاديغي يئرلرده هانسي مكتب ، هانسي اونورست ، هانسي كيتابخانا ، هانسي آراشديرما مركزي ، هانسي آنسكلوپديالار .... بونلارين ديلينه – كولتورونه – مدنيتينه ... عايد قورولدو و بر پا اولدو ؟ دئيه ن هانسي پارتيالار ، ده رنك لر ، ان . جي . او لار ، بين الخالق نوماينده ليك لري بو خالقين اصيل ايسته ييني يئرينه يئتيرمه ك ايچون بر پا اولدو ؟ همين اصلاحات دورونده بئله مزارليغا – داغا – و ساده توپلانتي لارا گئتمه ك ده همين خالقا ياساق لاندي ! ايندي سه سيز بويورون حورمتلي تحليل كار ! عموم دوشونجه بو خالقين ايچيندن جوشور يوخسا اصلاحات اوزوندن ؟ آنجاق بئله + پول ; آليب + تحليل ; يازان لارين سوژت لري قورتولان دئييل . نه دن كي ايندي ده ديگر بير تحليل وئريرلر : آمريكا هجومو عراق اولكه سينه و ديگر طرف دن ايران حاكميتينه گلديي حربه – زوربا اوزوندن ايران خالق لارينا خصوص تورك لره آچيق بير مئيدان تاپيليب دير !
بو سهو تحليل هر آچي دان سهو گورونور . و ان اونملي سي و گوزه چارپان سهوي بودور: آذربايجانين ميللي حركتي و حركت چي لري آمريكا تئز لريله مطلق اويقونلوق لاري اولماديق لاري حال دا نه ساياق اولا بيلير هم بير تئزي رد ائديب و هم اوندان آسيلاسان ؟! و ديگر سهو بو دور ايه ر آمريكا سياست چي لري ميللي حركت ده اوزلرينه بير ال توتار قده ر يئر تاپا بيلسه لر ، يقين كي اوندان قورتولا نا كيمي آسلانارديلار ! لطفا سهو تحليل لر له بو خالقي اوز باشاريسيندان مايوس ائديب و ديگر لردن آسيلي اولماغي اونلارا قانديرماغا چاليشمايين ! بو گونكو تحليل لر زامانين ان سئخ و ان دار آني اولدوغونا گوره ، داها دقت لي و داها دوغرو اولمالي دير . بو گون خالق لار اوز ايسته ك لرين دئمه يه چوخلو يوللار بيليرلر . آذربايجانلي لار بو گون اوز آماج لاريني ديله گئتيرمه يه ديلمانج ايسته ميرلر . اونلار هر بير آتديم دا گونلر – آي لار بلكه سنه لر دوزه بيليرلر . تلسمه ك تله يه دوشمه ك دير !
posted by 8:59 PM
سرمايه داران داخلي ، هم پيمانان سرمايه داري غرب
زهره وفائي
در اينكه دولت آمريكا تمثيل يك حكومت سرمايه داري از نوع برده داري ، صد البته ، مي باشد ترديدي نيست . عليرغم تبليغات وسيعي كه آمريكا در خصوص تعريف خود بعنوان يك كشور دموكرات و منطبق با اصول ها و آرمانهاي انسان دوستانه مي نمايد ، امروز بر همگان وافعيت اين كشور عيان است . چرا كه اساس حكومت اين كشور بر پايه هاي سرمايه داري بنا گرديده است و تعالي در سرمايه داري همواره بصورت عقب گرد در اصول اخلاقي و انساني بوده است و مي باشد . فلذا تعالي و پيشرفت اين كشور اگر چه در منحني هاي نمايشگر اقتصاد و سرمايه رو به بالا مي رود ، در خصوص ايده هاي بشري همواره در حال افول است . از خصوصيات ويژه سرمايه داري افزودن بر سرمايه با ترويج فرهنگ مصرف ، افراط و تفريط ، تجمل و تظاهر و در كنار آن عوام فريبي وسيع مي باشد . براي حكومت سرمايه دار همه چيز بصورت دلار متجلي مي گردد . و طبيعي است كه براي چنين حكومتي خواست مردم ، فرهنگ مردم ، نياز هاي انساني و طبيعي مردم ، شئون و حيثيت و همه و همه .... بر اساس دلار محاسبه مي شود . و بر همان اساس ارزش گذاري مي گردد . امروز وضعيت حكومتي آمريكا در برابر وضعيت مردمان آن تمثيلي از يك ديكتاتوري مطلق سرمايه داري است كه واقعا زندگي را براي مردمانش به صورت شكنجه اي براي كسب دلار در آورده است . هر آمريكايي زماني كه چشم از خواب بر ميگيرد اولين كلمه اي كه به ذهنش مي رسد ( دلار بيشتر ) است ! اين است آرمان ميليون ها آمريكايي و در راس آنها حكومتي كه گرفتار دست لابي هلي صيهونيستي است و تمامي مراحل تصميم گيري و اجراي حكومتي از آنان ناشي ميشود و آرمان صيهونيست ها همانا گرفتار نمودن مردم جهان از سويي در چنگال نياز هاي مادي و از سوي ديگر تهي نمودن مردم از هويت هاي ديني و فرهنگي و مليتي است .
با اين اوصاف اگر بخواهيم نكات مشتركي را ميان جهان شرق و سرمايه داري غرب بيابيم اگر چه به ظاهر چيزي نخواهيم يافت اما با اندكي دقت در ترفند هاي هزارگونه سرمايه داري ، ميتوانيم رد پا و اثرگذاريهايي را در اين بين پي گيري كنيم . آنچه كه به نامهاي نظم نوين جهاني ، يكسان سازي اقتصادي ،دهكده جهاني و.... تبليغ ميگردد در كشورهاي جهان سومي بصورت بانك هاي رنگارنگ ،بصورت بهره هاي بانكي ، بصورت سرمايه گذاريهاي شركتي ، بصورت خريد و فروش سهام ، بصورت تبديل ارز و طلا ، بصورت كارتهاي خريد و اعتباري ، بصورت سهامداري و سپرده گذاري ،بصورت سازمانها و مراكز نيمه دولتي ، بصورت بخش هاي خصوصي و... جلوه گر مي گردد . از آنجا كه اساس چنين تحولاتي بر مبناي ( دلار بيشتر به هر بهايي ) گذارده ميشود ، اولين قرباني چنين تحولاتي خيل عظيم مردماني هستند كه ابتداعا بواسطه فرهنگ ديرينه خود با چنين مسائلي بيگانه و نا مانوس هستند . اما سرمايه داران ميدانند چگونه اين مردم را با چنين ترفندهايي مانوس نمايند . آنان در سو استفاده از فقر اطلاعاتي و فقر اقتصادي مردم ، با وام هاي بانكي ، جايزه هاي بانكي ، بهره هاي سهامداري ، با اولويت دادن رابطه بر ضابطه ، با فخر فروشي هاي كاذب ، با القا وجود تمدن در چنين كادرهايي ، با القا ترس از عقب ماندگي ؟!! و صد ها ترفند ديگر مردم را به مشاركت در چنين ميدان هايي مجبور ميسازند . و نهايتا اجبار به كسب در آمد بيشتر براي هزينه نمودن در فرهنگ مصرف ، افراط و تفريط ، تجمل گرايي و تخريب ، مردم را به سوي چنين برنامه هايي مي كشاند . طبيعي است هر فردي كه زندگيش با كاغذ پاره هايي به نام هاي اوراق مشاركت ، دفترچه پس انداز ، قبض هاي متعدد ، چك هاي بانكي ، اسكناس هاي رنگارنگ عجين شود ، ديگر براي انديشه اي غير، مجالي نمي يابد ، و اين همان وضعيت ايده آل سرمايه داري است !
چنين فردي ديگر از وضعيتي كه براي كشورش ، براي مردمش و حتي براي فرزندانش پيش مي آيد انديشناك و نگران نيست . خبر مورد علاقه وي قيمت طلا و دلار و سكه است . تمامي صحبت هاي وي نيز در اين حوزه دور مي زند . انحطاط هاي اخلاقي و فرهنگي و پايمال گرديدن هويت و مليت براي چنين كساني در مراحل صدم به بعد قرار دارد .چنين افرادي هم پيمانان آمريكا در داخل كشور هستند كه خواه و ناخواه هر لحظه به همصدايي با اين دولت بر مي خيرند .
+ بوجود آوردن منطقه امن ; براي + سرمايه گذاري بيشتر ; از شعارهاي چندين و چند ساله اين شيادان است . و منطقه امن زماني بوجود مي آيد كه مردمان آن سخت در گير تلاش براي كسب دلار بيشتر و هزينه آن براي افراطي گريهايي از هر نوع ، چه عيش و نوش و عياشي و چه زيارت و مهماني و عروسي هاي آنچناني در حد تجمل و تظاهر باشند . طبيعي است اگر فردي دراين ميان فرياد فرهنگ طلبي و هويت خواهي و مليت پرستي سر دهد ، منطقه را نا امن ميسازد و براي سركوب وي مي بايد كه باز به ترفندهاي سرمايه داري روي آورد . قرار دادن چنين افرادي در تنگناهاي مالي و دموكراسي و نهايتا بگير و ببند ، از فرامين
ديكته شده سرمايه داري غرب است . البته سرمايه دار غرب اگر در همين فرياد هاي فرهنگ طلبي و هويت خواهي و مليت پرستي امكان + دلار يابي ; بيابد با اين فرياد ها هم همصدا گشته و ميدان ديگري براي كسب درآمد بيشتر فراهم مي نمايد. از شيوه ه هاي سرمايه دار است كه هر آن مي تواند به هر لباسي درآيد. در رويارويي با چنين اوصافي كشور ايران در قبال اشغال افغانستان ـ عراق ـ فروپاشي شوروي ـ تعامل فلسطين و اسرائيل ـ در قبال محاصره هاي اقتصادي و سياسي ـ در قبال اوضاع داخلي چه انتخابات رياست جمهور و چه مطالبات اقوام و ملل و ... در قبال صدها مسئله ديگر بايد كه گزينه برتر را برگزيند و آن همانا + همراهي با مردم و همصدائي با آنان; است در قبال خواست اكثريّت و رد اقليتي كه بنا بر امتحانات بسياري كه داده اندمورد ترديد عموم مردم قرار گرفته اند. جاي بسي خوشوقتي است كه مردم كشور علي رغم عدم دسترسي و حضور در تشكل هاي رسمي و احزاب به نام، چنان متشكل و منسجم در صحنه ها حضور مي يابند و يا برعكس، حضور نمي يابند، كه سرمايه داران غرب را از نفوذ در چنين محدوده اي مأيوس مي سازند. البته ترفند هاي بيشمار سرمايه داري غرب نيز نبايد ناديده انگاشته شود چراكه به يقين چندين و چند برنامه ديگر در آستين شعبده بازي خود محوظ دارند.
posted by 8:59 PM
مبارز هميشه پيروز ، بابك ..
زهره وفايي
عباسيان در 132 هجري با بر اندازي امويان بر مسند خلافت ممالك اسلامي و مسلمانان جهان تكيه زدند . اولين خدمت عياسيان به خيل مردماني كه ازآمدنشان اظهار شادماني مي نمودند ، كشتن ابو مسلم خراساني و برانداختن برمكيان بود البته همگي به حيله و خدعه !سي سال بعد از اين تاريخ يعني در سال 162 هجري قيام هاي ضد بغداد در قالب قيام خرميان در مناطق متعددي از ممالك تحت سلطه خلفاي عباسي شروع گرديد . خرميان كه كلا به ضديت بر حكومت اعراب بر خاسته بودند ، عمدتا تركيبي از جوانان و كشاورزان و افراد تهي دست بي شمار جامعه بودند كه در سايه زراندوزي و عشرت گذاري خلفاي عباسي و امراي دست نشانده آنها هر روز بر تعداد چنين ناراضياني افزوده ميگرديد .
اولين پيروزي بابك بر خلفاي ظلم و جور زماني بود كه وي علنا نداي مخالفت را سر داد . هر چند كساني چون افشين و مازيار در خفا با بابك پيمان اتحاد و هم رايي بسته بودند اما هيچگاه علنا مخالفت خود را بروز ندادند و اين دورويي و حيله گري آن دو را از افتخار اولين پيروزي بابك بي بهره گذارد . قاطعيت بابك در خصوص راهي كه بر گزيده بود وي را قهرمان هزاران آزادي طلب زمان خود كرد . و چنين شد كه بابك توانست پرچمي را كه در آذربايجان بر افراشته بود به ولاياتي چون همدان و ديلمان و اصفهان و... حتي روم شرقي نيز ببرد و هزاران كس را در اين راه هم راي خود سازد .
عليرغم قتل ها و كشتار هاي دسته جمعي خرميان كه تاريخ نگاران عرب نيز آنرا تاييد مي نمايند ، باز هم بابك فرياد آزادي بر اساس روابط انساني را سر ميداد و هيچگاه نفر اولي نبود كه براي جنگ دست به شمشير ببرد . بدين ترتيب بابك مدت بيست و سه سال بدون تغيير موضعي كه در روز اول مبارزه بر گزيده بود بي وقفه و شب و روز به مبارزه خود ادامه داد . پايداري وي در اين مدت طولاني و تحمل شديد ترين لطمات روحي و جاني و مالي در واقع دومين پيروزي بدون ترديد بابك به حساب مي آيد . پايداريي كه وي در اين مدت از خود نشان داد چنان بي مثال و استثنايي است كه تمامي تاريخ نگاران بدان معترفند . و اگر نبود تنگ نظري بسياري از دشمنان بابك ، به يقين وي را تنها نمونه پايداري در مبارزات تاريخي مي ناميدند . بابك پاي در راهي نهاده بود كه در پايان راه پيروزي بدون ترديد در انتظار وي بود . و افشين همپيمان وي چنان در دالانهاي تو در توي ذلالت و دلبستگي به مقام و خيانت به دوستان و حتي اقوام سرگردان بود كه راه رهايي را هم گم كرده بود . و اگر مي بينيم كه خليفه معتصم نهايتا افشين را براي اجراي خدعه هاي درباري بر عليه بابك بر مي گزيند ، از روي همين سرگرداني و بي آرماني افشين است . چراكه افشين همه چيز خود را باخته است و توان تشخيص راه درست را در دالانهاي گمراهي گم كرده است . رويارويي با افشين در نبرد نهايي براي بابك حكم يك پيروزي ديگر را دارد . اين آخرين تركش خليفه است و بابك از اين آخرين تركش هم براي اثبات حقانيت و ادعاي خود سود مي جويد . ( هركس كه براي يك بارهم كه شده بر سر سفره خليفه بنشيند خائن و متظاهر است ) . بابك مي خواهد در نبرد با افشين به هزاران خلق به ستوه آمده از ستم خلفا نشان بدهد كه ( از ماست كه بر ماست ! ) . مي خواهد تلخي جنگ داخلي و رويارويي هم بندهاي در بند را به مردم نشان بدهد . مي خواهد به مردم بگويد كه در اين جنگ پيروزي از آن نفر سومي است كه در ميدان حضور ندارد !
بابك در زمان دستگيري نيز پيروز است . چراكه با خدعه گرفتار ميشود نه با جنگ مردانه و عادلانه . سهل بن سنباط يكي از خائنان به نام تاريخ ، بابك را در مغاره اي تاريك به دست افشين مي سپارد . گويي از نگريستن بر چهره وي نيز وحشت دارد . اما بابك همچنان پيروز است . التماس نمي كند . وعده و وعيد نمي دهد . شرط نمي پذيرد . همانند بيست و سه سال پيش سر افراز و با اراده است . هنوز هم در خود توان مبارزه را مي بيند . دست و پايش را مي بندند تا ظلم خليفه جلوه عيني يابد . خليفه به نمايش قدرت مي انديشد و بابك با تمام توان به شكستن اين قدرت نمايشي جهد دارد . بابك در كاخ خليفه هم پيروز است . امان نامه نمي خواهد . سمت و منصب نمي پذيرد . صدايش نمي لرزد . تمامي نفرت خويش را در چشمانش و زبانش نثار خليفه و دستگاه ظلم و جور او مي سازد . بابك به پيروزي خود يقين دارد . چرا كه وي اولين كسي است كه قيام بالسيف ( قيام مسلحانه ) را عليه خلفاي ظلم پيشه عباسي بدعت نهاده است و از پايان كار سخت دل قوي است . ميداند كه هم اكنون ميليونها انسان در اطراف و اكناف بلاد اسلامي در تدبير بر انداختن خلافت مستبدان هستند . اين براي بابك به معناي پيروزي است چراكه در شروع كار نيز در همين انديشه بود . وي نه طالب خلافت بود نه سرداري و نه اميري . بابك در آرزوي بيداري انسانها يي بود كه شب و روز در برابر چشمانش جان مي كندند و خفت ها مي كشيدند . بابك ميخواست همين مردم به پوشالي بودن دستگاه خلافت پي ببرند و حالا كه ميليونها هم راي و همفكر دارد پيروز است ، پيروز واقعي !او مرگ را نچشيد........
posted by 8:58 PM
|
|
